Jan François Krancher over de slag in de Javazee
(enkele herinneringen)
Negenenzeventig jaar geleden, op 27 februari 1942, voer mijn vader aan boord van Hr. Ms. Kortenaer een Japanse invasievloot tegemoet. De Kortenaer maakte deel uit van een geallieerd eskader onder commando van schout-bij-nacht Karel Doorman. Tijdens de zeeslag (bekend als ‘De slag in de Javazee’) werd de Kortenaer rond een uur of vijf ‘s middags midscheeps door een torpedo getroffen en tot zinken gebracht. Mijn vader wist het snel zinkende schip te verlaten en kon samen met maten die zich ook ternauwernood hadden weten te redden, de gammele reddingsvlotten drijvende houden totdat ze rond middernacht door de HMS Encounter konden worden gered.
Na in Soerabaja aan land te zijn gezet kwamen veel van zijn kameraden terecht in Japanse interneringskampen, maar mijn vader wist daaraan te ontkomen. Hij ontsnapte aan boord van Hr. Ms. Sumatra naar Australië en vervolgde het verzet tegen de Japanners aan boord van de fameuze kruiser Hr. Ms. Tromp; het schip met de bijnaam ‘Ghost Ship’.
Regelmatig gaan mijn gedachten terug naar het interview dat ik met hem had, waarin hij vertelde hoe hij in het donker op een gammel vlot op redding wachtte en over het verdriet dat hij had toen hij die avond afscheid moest nemen van een gestorven goede vriend. Gelukkig heeft Niek Koppen, in zijn bekroonde documentaire ‘De Slag in de Javazee’, ook mijn vader in beeld en geluid vastgelegd en toestemming gegeven de fragmenten te gebruiken op onze website.
Niet alleen de torpedering van de Kortenaer moet voor mijn vader een nare ervaring zijn geweest. Ook de jaren dat hij daarna dienst deed op de Tromp en het schip regelmatig (vol)treffers te verwerken kreeg moeten voor hem bijzonder zwaar zijn geweest. Ik kan me voorstellen dat elke granaatinslag hem deed terugdenken aan die angstige nacht op zee, de chaos bij het verlaten van het zinkende schip, de dood van zijn vriend en het urenlang in de duisternis wachten op redding. In de indringende documentaire vertelt mijn vader onder andere over die momenten.
Ron Krancher
Doet me denken aan mijn vader die me ook ooit een soortgelijk verhaal vertelde.
Ook getorpedeerd, en met geluk overleefd.
Indrukwekkend om het interview te zien. De Opa van mijn vrouw was Sergeant Hofmeester aan boord van de Hr. Ms. Java. Emanuel van der Kloot kwam om op 27-02-1942 nadat het schip werd getroffen door een torpedo van de Japanse kruiser Nachi. Emanuel was reeds voor de oorlog vertrokken naar Indonesië. Het trieste van het verhaal is dat zijn broers en zussen, die allen van joodse afkomst waren, samen met hun gezinnen zijn omgekomen in de diverse concentratiekampen.
Dag Robert,
Wat heeft de familie van je vrouw een ellende meegemaakt. Het enige dat we nog kunnen doen is hen nooit vergeten. Foto’s, stukjes film/video, verhalen; ze dragen allemaal bij aan hun nagedachtenis.
gr. Ron