Zeventien jaar was Shah Jahan met haar getrouwd geweest. Mumtaz Mahal was zijn favoriete echtgenote. Ze schijnt heel mooi te zijn geweest. In 1629 stierf ze in het kraambed, bij de geboorte van hun veertiende (!) kind. Shah Jahan was ontroostbaar en liet voor haar een mausoleum bouwen. Na tweeëntwintig jaar was de klus geklaard en kon het lichaam van Mumtaz Mahal in het wit marmeren gebouw worden geplaatst. Het verhaal gaat dat Shah Jahan voor zichzelf eenzelfde mausoleum wilde laten bouwen, maar dan in zwart marmer. Voordat het zover kon komen werd hij door zijn zoon afgezet en opgesloten in het Rode Fort. Vanuit z’n vertrekken keek hij op de Tai Mahal, dat om de bocht van de rivier lag. Tot z’n dood bleef de plek voor hem onbereikbaar. Nu ligt hij naast Mumtaz. De Tai Mahal is werkelijk een heel bijzonder bouwwerk, maar het is vooral het verhaal van een verloren liefde en de machteloosheid van Shah Jahan dat er die extra dimensie aan geeft.
Een verhaal over een verloren liefde hoorden we ook toen we in Agra bij een gezin logeerden. Vanaf het eerste moment was Roma heel open tegen ons. Al snel liet ze doorschemeren dat ze niet echt gelukkig was in haar huwelijk. Haar echtgenoot, met het pokdalig uiterlijk alsof iemand hem met een lading schroot vol in het gezicht had geschoten, was niet de persoon waarover ze als meisje had gedroomd. Hij was niet de prins op het witte paard.
We hebben geen idee hoe haar echtgenoot heet. Hij heeft zich nooit aan ons voorgesteld en was meestentijds onzichtbaar. Hij heeft een winkeltje in de binnenstad. Hij verkoopt omslagdoeken of iets dergelijks. Op een oude, krakkemikkige scooter tuft hij dagelijks heen en weer. Ze hebben twee kinderen; een jongen en een meisje. De jongen redt het volgens haar wel, maar over haar dochter maakt ze zich zorgen. “Vrouwen zijn voor Indiase mannen niet meer dan ‘dit’ (waarbij ze met haar vingers knipte). Ze kunnen bijna alles met je doen.” Ze vertelde dat ze voor haar huwelijk verliefd was op een andere man. Ze mocht echter niet met hem trouwen. Haar ouders hadden al een ‘deal’ gemaakt met de buren, de ouders van Anonymus. Haar huwelijk met Anonymus was al gearrangeerd toen ze nog een klein kind was. Een in India veel voorkomend verschijnsel. Ze is nu zesendertig en haar echtgenoot is tweeënveertig.
Ze is haar eerste liefde altijd trouw gebleven. En hij haar, want hij is tot nu toe vrijgezel gebleven. Ze ontmoet hem regelmatig in het geheim. Ze treffen elkaar in tempels, restaurants en soms in zijn of haar huis (uiteraard als Anonymus naar zijn winkeltje is). “Het is een mooie man,” vertelde ze ons. Ze liet doorschemeren dat de dag dat ze voor altijd samen zullen zijn niet snel genoeg kan komen. Dat daarvoor een dode Anonymus nodig is – want hij zal nooit in een scheiding toestemmen – lijkt haar niets te doen.
Roma vertelde dat ze vaak met elkaar vrijen. Niet zoals ze met haar man vrijt, voornamelijk via ‘the backdoor’ ( zoals zij dat uitdrukt) – behalve de keren waaruit de twee kinderen voortkwamen – en waarbij het volgens haar vooral de bedoeling was dat Anonymus een fijne tijd had, maar vrijen zoals het tussen geliefden gaat. “Maar”, zegt ze, “zonder naar binnen te gaan hoor.” Om het ons duidelijker te maken vormde ze met haar linker wijsvinger en duim een rondje en stak haar rechter middelvinger in het gat, onderwijl driftig nee schuddend. Haar vriendje heeft gezworen eeuwig op haar te zullen wachten.
Arme Anonymus. Roma is duidelijk niet erg tevreden over haar man. Ze blijkt, net als Bhaskar ( iemand die we in New Delhi hadden ontmoet), hevig geïnteresseerd te zijn in het Westen en ook háár aandacht ging vooral uit naar het onderwerp: het seksuele leven van de westerling. Ze vroeg Hitty het hemd van het lijf (figuurlijk; alhoewel ze wel erg vaak vroeg of ze Hitty in een sari mocht wikkelen) en vertelde zelf ook enkele sappige verhalen. Zo vertelde ze het verhaal van een Nieuw-Zeelands meisje. Ze noemde het meisje haar beste vriendin. Dit meisje was gek op Indiase mannen en vroeg aan Roma om voor haar een man te regelen. Als opwarmertje paradeerde het meisje naakt over het dakterras, daarmee de leerlingen shockerend die veertig meter verderop les kregen op een middelbare school. Roma regelde voor het meisje een man en werd uitgenodigd om bij de vrijpartij toe te kijken. In geuren en kleuren vertelde ze welke standjes er werden gemaakt en hoe lang het liefdesspel wel niet duurde. Later vertelde ze dat ze hetzelfde had meegemaakt bij een westerse man en een Indiase vrouw. Het viel Roma op dat westerse vrouwen anders zijn gebouwd dan Indiase vrouwen. Ze hebben, volgens haar, andere heupen, andere borsten en een andere taille. Van Indiase mannen vindt ze dat ze veel heter zijn dan westerse mannen. Volgens haar heeft dat met het sterk gekruide voedsel en het klimaat te maken. Ze ging zo gedetailleerd en vol passie op de beide liefdesscènes in, dat we haar ervan verdenken vol overgave er aan mee te hebben gedaan.
Net als Bhaskar wilde ze de favoriete ‘westerse’ standjes weten, of prostitutie en homoseksualiteit ( zo in één zin samengevoegd) in ons land echt normaal is en of samenwonen “met werkelijk penetrerend vrijen,” zoals ze dat uitdrukt (en visueel nog extra duidelijk maakte), werkelijk voorkomt.
Al met al komt Roma wat betreft haar liefdesleven er maar bekaaid vanaf. Ze moet het hebben van stiekeme ontmoetingen met haar geliefde, waarbij ze tijdens het vrijen heel voorzichtig moeten zijn om te voorkomen dat ze zwanger wordt. Per slot van rekening doet ze het, sinds de geboorte van het tweede kind, met haar man alleen nog maar via ‘the backdoor’. Een zwangerschap zou dan niets anders betekenen dan overspel; met alle gevolgen van dien. Alleen de dood van Anonymus kan de weg vrijmaken voor een openlijke relatie met haar geliefde. Ik hoop dat ze zich weet te bedwingen en Anonymus niet voor zijn geplande tijd laat reïncarneren.
Ron Krancher
Copyright © by Ronald E. Krancher (Scribent/Anthropologist/Sociologist of Non-Western Societies) Weesp 1999.
